ARMUT ANAÇLARI VE ÖZELLİKLERİ

ANAÇLAR	AĞAÇ GELİŞİMİ	KİREÇLİ VE YÜKSEK PH'LI TOPRAKLARA DAYANIKLILIK	AĞIR VE TABAN SUYU YÜKSEK TOPRAKLARA DAYANIKLILIK	KISITLI SULAMA VE KURAKLIĞA DAYANIKLILIK	ATEŞ YANIKLIĞINA DAYANIKLILIK	ÖNERİLEN DİKİM MESAFELERİ	TİCARİ MEYVE BAŞLANGIÇ YAŞI
BA 29						1 m x 4 m 2 m x 5 m	3 veya 4
Farold 40						1,5 m x 4,5 m 2 m x 5 m	3 veya 4
Fox 11						2,5 m x 4,5 m 3 m x 5 m	4
OHF 333						2 m x 4,5 m 3 m x 5 m	4
Quince A						1 m x 4 m 1,5 m x 4,5 m	3 veya 4
Quince C						1 m x 4 m 1 m x 5 m	3
Çöğür						5 m x 5 m 5 m x 6 m	6 veya 7
Değerlendirme Skalası : Zayıf      Orta      Kuvvetli

Fox 11 : Orta kuvvette yarı bodur bir anaç olup standart tohum anacının % 65-70'i kadar gelişim gösterir.  Toprağa tutunması iyi olan bir kök sistemine sahiptir. Çeşitli özellikteki toprak tiplerine adapte olabilmesinin yanında yüksek PH'ya sahip kireçli topraklara olan dayanımı oldukça iyidir. Armut çeşitlerinin bir çoğu ile uyuşması iyidir. Üzerindeki çeşidin verimini arttırıcı kılan bir etkiye sahiptir.

Farhold 40 : Organik maddece zengin ve geçirgen topraklar için ideal bir anaçtır. Bunun yanında PH'sı yüksek topraklara da adapte olabilir. Ateş yanıklığına (Erwinia amylowora) dayanıklı olup geriye doğru ölümü (pear decline) tolere edebilir. Avrupa kökenli armut çeşitleriyle uyumludur. BA 29 'dan biraz kuvvetli olup orta ve sık dikime uygun bir anaçtır. Meyve verimine ve kalitesine önemli oranda etkilidir.

OHF 333 : Orta kuvvette bir anaç olup standart tohum anacının % 65-70'i oranında bir taç yapar. Ağır ve su tutan topraklarda tercih edilmemelidir. Kireçli ve yüksek pH'lı toprak koşullarına dayanımı azdır. Ateş yanıklığına dayanıklı olup geriye doğru ölüme kısmen dayanıklıdır. Nematodlara ve bitki virus hastalıklarına karşı hassastır. BA 29'a göre daha kuvvetli ve daha derin bir kök sistemine sahip olmasına rağmen bazı çeşitlerde meyve verimi ve kalibresi düşüktür.

Quince A : Yüzeysel kök sistemine sahip orta kuvvette ayva kökenli bir anaçtır. Kök kanseri (Agrobacterium tumefaciens)'ne dayanıklı olup ateş yanıklığına hassastır. Taban suyu ve kirece orta derecede dayanıklıdır. Üzerindeki çeşidi erken meyveye yatırır. Sık dikime uygundur. Williams başta olmak üzere bazı armut çeşitleri ile aşı uyuşmazlığı gösterebildiğinden ara anaç kullanılmalıdır.

Quince C : BA 29 ve Quince A'ya göre bodur bir anaçtır. Standart tohum anacının % 35-40'ı kadar bir gelişim gösterir. Sık dikime uygun olup dikimi yapılan bahçelerde telli terbiye sistemine ihtiyaç duyar. Kirece ve kuraklığa karşı hassastır.

Quince BA 29 : Quince A ve OHF 333'e göre biraz daha kuvvetli bir gelişim gösteren yarı bodur bir anaçtır. Standart tohum anacının % 60-70'i oranında gelişim gösterir. Üzerindeki çeşidi 2. yıldan itibaren verime teşvik eder. Meyve verimi ve kalitesi üzerinde çok iyi bir etkiye sahiptir. Ağır ve su tutan topraklara karşı toleranslıdır. Kök kanseri (Agrobacterium tumefaciens) ve kök boğazı çürüklüğüne dayanıklı olup ateş yanıklığına orta derecede hassastır. Ayrıca bazı kaynaklar geriye dönük ölüme  (Pear decline) karşı dayanıklı olduğunu bildirmektedir.

KİRAZ ANAÇLARI VE ÖZELLİKLERİ

ANAÇLAR	AĞAÇ GELİŞİMİ	KİREÇLİ VE YÜKSEK PH'LI TOPRAKLARA DAYANIKLILIK	AĞIR VE TABAN SUYU YÜKSEK TOPRAKLARA DAYANIKLILIK	KISITLI SULAMA VE KURAKLIĞA DAYANIKLILIK	SOĞUK İKLİMLERE DAYANIKLILIK	ÖNERİLEN DİKİM MESAFELERİ	TİCARİ MEYVE BAŞLANGIÇ YAŞI
CAB 6 P						3 m x 5 m 4m x 5 m	4
MaxMa 14						3,5 m x 5 m 4 m x 5 m	4
SL 64						3,5 m x 5 m 4 m x 5 m	4
P-HL-C						2,5 m x 4,5 m 2 m x 5 m	3 veya 4
Mahleb (İdris)						4 m x 5,5 m 5 m x 5,5 m	6 veya 7
Kuş Kirazı (Mazzard)						5 m x 5 m 5 m x 6 m	7 veya 8
Değerlendirme Skalası : Zayıf      Orta      Kuvvetli

MaxMa 14 ( Maxima 14 ) : Hemen hemen tüm kiraz çeşitleri ile uyumlu, yarı bodur gelişim gösteren bir anaçtır. İyi bakım koşullarında kuş kirazının % 65-70'i, Mahalebin ise % 70-75'i oranında bir gelişim gösterir. Farklı toprak koşullarına adapte olabilir. Ağır toprak koşullarına, kloroza ve bakteriyel kansere karşı dayanıklıdır. Meyve kalitesi ve verimi arttırıcı etkisi vardır.

Cab 6 P : Standart tohum anacının % 60 -70'i oranında bir gelişim gösterir. Ağır toprak ve soğuk hava koşullarına karşı dayanıklı olup sulama imkanının kısıtlı olduğu yerlerde zayıf gelişim göstermektedir. Kiraz çeşitlerinin bir çoğu ile uyuşması iyidir. Klasik anaçlara göre üzerindeki çeşidi 3 yıl erken meyveye yatırır.

P-HL-C : Standart tohum anacının % 50'si kadar bir gelişim gösteren ve sık dikime uygun bir kiraz anacıdır. Zayıf karakterdeki toprak koşullarını tolere edebilir. Sulamanın kısıtlı olduğu yerlere tavsiye edilmemelidir. Ancak iyi bakım koşullarında meyve verimi ve kalitesi üzerinde olumlu etkisi vardır.

SL-64 : Prunus mahaleb'ten selekte edilmiş, klonal yarı bodur bir kiraz anacıdır. Sulama imkanının kısıtlı olduğu durumlarda, kireçli ve zayıf toprak koşullarına iyi adapte olabilen bir anaçtır. Ağır bünyeli, killi ve taban suyu problemi olan yerlere uygun bir anaç değildir. Meyve verimini ve kalitesini arttırıcı etkiye sahiptir.

ELMA ANAÇLARI VE ÖZELLİKLERİ

ANAÇLAR	AĞAÇ GELİŞİMİ	KİREÇLİ VE YÜKSEK PH'LI TOPRAKLARA DAYANIKLILIK	AĞIR VE TABAN SUYU YÜKSEK TOPRAKLARA DAYANIKLILIK	KISITLI SULAMA VE KURAKLIĞA DAYANIKLILIK	ATEŞ YANIKLIĞINA DAYANIKLILIK	ÖNERİLEN DİKİM MESAFELERİ	TİCARİ MEYVE BAŞLANGIÇ YAŞI
B (Bud) 9						1,25 m x 4 m 1,5 m x 4,5 m	2 veya 3
M 9						1,25 m x 4 m 1,5 m x 4,5 m	2 veya 3
M 26						1,5 m x 4,5 m 2 m x 5 m	3 veya 4
MM 106						3 m x 4,5 m 4 m x 5 m	4
MM 111						4 m x 5 m 5 m x 5 m	4 veya 5
ÇÖĞÜR (Klasik)						6 m x 6 m 6 m x 7 m	7 veya 8
Değerlendirme Skalası : Zayıf      Orta      Kuvvetli

M 9 : Sık dikime uygun bodur bir anaçtır. Klasik elma anaçlarının % 30-40'ı kadar bir gelişim gösterir. Kök boğazı çürüklüğüne dayanıklı, ateş yanıklığı ve pamuklu bite orta derecede hassastır.  Yetiştiricilik boyunca destek sistemlerine ihtiyaç duyar. Üzerine spur gelişim gösteren Scarlett Spur, Redchief ve Starkspur Golden gibi çeşitler aşılanmamalıdır. Sulama imkanının kısıtlı olmadığı yerlere tavsiye edilmelidir. Kireçli ve ağır bünyeli topraklara orta derecede dayanıklıdır. En büyük avantajı erken meyveye yatması ve meyve kalitesinin çok iyi olmasının yanında birim alandan kısa sürede yüksek verim elde edilmesidir.

B 9 : Gelişim olarak M 9 ile aynı özellikleri gösteren bodur bir anaçtır. Şiddetli soğuk koşullara ve kök boğazı çürüklüğüne dayanıklıdır. Ateş yanıklığına M 9'dan daha dayanıklıdır. Sık dikime uygun olup yetiştiriciliği boyunca desteğe ihtiyaç duyar.

M 26 : Kuvveti M 9 ve MM 106 arasında olup standart anaçların % 45-55'i oranında bir gelişime sahip bodur bir anaçtır. Ağır bünyeli topraklarda desteklemeye pek ihtiyaç duymaz ancak hafif bünyeli ve organik maddece zayıf topraklarda muhakkak destekleme sistemlerine gereksinim vardır. Yine de ticari amaçlı kurulan bahçelerde ağaçların desteklenmesi tavsiye edilmektedir. Kök boğazı çürüklüğüne M 9'dan daha hassas, ancak soğuklara M 9'dan daha dayanıklıdır. Bu anaç üzerinde spur ve zayıf  gelişen çeşitler iyi sonuç vermektedir.

MM 106 : Yarı bodur gelişim gösteren bir anaçtır. Klasik tohum anaçlarının % 65-75'i oranında bir gelişim gösterir. Pamuklu bitlere dayanıklıdır. Fakat kök boğazı çürüklüğüne (Phytophthora spp.) çok hassas olmasından dolayı ağır ve killi topraklarda kesinlikle tavsiye edilmemelidir. Kök sistemi M 9 ve M 26'ya göre daha derin ve kuvvetlidir. Kurak iklim koşullarına M 9 ve MM 26 anaçlarına göre daha dayanıklı olmasına rağmen yine de bahçe tesisi için düzenli sulama imkanının olduğu yerler tercih edilmelidir. Dikimi yapılan bahçelerde destekleme sistemlerine gereksinim yoktur. Dikimi takiben ticari verime, bakım koşullarına göre 3. veya 4. yıldan sonra geçmektedir.

MM 111 : MM 106 ile Standart tohum anacı arasında gelişim kuvvetine sahip yarı bodur bir anaçtır. İyi bakım koşullarında standart tohum anacının % 80-85'i oranında bir gelişim gösterir. Kök boğazı çürüklüğü ve pamuklu bitlere dayanıklıdır. Ağır bünyeli, killi, kireçli ve pH'sı 7'nin üzerindeki toprak koşullarına dayanıklıdır. Ticari verime bakım koşullarına göre 4. veya 5. yıldan sonra geçmektedir. Daha erken meyve verimi sağlamak için bazı durumlarda M 9 ara anaç olarak tercih edilebilir. Üzerine spur gelişen ve zayıf gelişen çeşitler aşılandığında iyi sonuç vermektedir.

ŞEFTALİ ANAÇLARI VE ÖZELLİKLERİ

ANAÇLAR	AĞAÇ GELİŞİMİ	KİREÇLİ VE YÜKSEK PH'LI TOPRAKLARA DAYANIKLILIK	AĞIR VE TABAN SUYU YÜKSEK TOPRAKLARA DAYANIKLILIK	KISITLI SULAMA VE KURAKLIĞA DAYANIKLILIK	KÖK UR NEMATODLARINA DAYANIKLILIK	ÖNERİLEN DİKİM MESAFELERİ	TİCARİ MEYVE BAŞLANGIÇ YAŞI
GF 677						4 m x 5 m 5 m x 5 m	2 veya 3
Garnem (GxN 15)						4 m x 5 m 5 m x 5 m	2 veya 3
Cadaman						4 m x 5 m 5 m x 5 m	2 veya 3
Değerlendirme Skalası : Zayıf      Orta      Kuvvetli

GF 677 : Şeftali x Badem melezi olup kuvvetli gelişim gösteren bir anaçtır. Kireçli, pH'sı yüksek ve zayıf bünyeli topraklara son derece dayanıklıdır. Şeftali sökümü yapılan yerlere tekrar dikim için önerilebilecek bir anaçtır. Kök ur nematodlarına hassas olmasından dolayı ağır bünyeli ve su tutan yerlere, daha önceden yoğun sebze yetiştirilen sahalara pek tavsiye edilmemelidir. Şeftali, badem, nektarin ve bazı erik çeşitleri için ideal bir anaçtır. Üzerindeki çeşidin meyve kalitesini arttırıcı özelliğe sahiptir.

CADAMAN : Hemen hemen GF 677 kuvvetinde bir anaçtır. Ağır bünyeli toprak koşullarına ve kök ur nematodlarına daha dayanıklıdır. Kireçli ve pH'sı yüksek topraklara orta derecede dayanıklıdır.

GxN 15 (GARNEM) : Kireçli ve ağır bünyeli topraklara adapte olabilen, demir klorozuna dayanıklı bir anaçtır. Kök ur nematodlarına oldukça dayanıklıdır. Hemen hemen Cadaman kuvvetinde bir anaçtır. Şeftali sökümü yapılan yerlere tekrar dikim için önerilebilir. Meyve verimi ve kalitesi üzerinde olumlu etkisi vardır.

ERİK ANAÇLARI VE ÖZELLİKLERİ

ANAÇLAR	AĞAÇ GELİŞİMİ	KİREÇLİ VE YÜKSEK PH'LI TOPRAKLARA DAYANIKLILIK	AĞIR VE TABAN SUYU YÜKSEK TOPRAKLARA DAYANIKLILIK	KISITLI SULAMA VE KURAKLIĞA DAYANIKLILIK	ÖNERİLEN DİKİM MESAFELERİ	TİCARİ MEYVE BAŞLANGIÇ YAŞI
Myrobolan 29 C					3,5m x 4 m 4 m x 5 m	3 veya 4
Marianna 2624					3,5m x 4 m 4 m x 5 m	3 veya 4
Marianna GF 8/1					3,5m x 4 m 4 m x 5 m	3 veya 4
Pixy					2,5 m x 4 m 2,5 m x 5 m	3
Değerlendirme Skalası : Zayıf      Orta      Kuvvetli

Myrobolan 29 C : Çeşitli toprak koşullarına adapte olabilen yarı bodur bir anaçtır. Hem yüzeysel hem de hafif derine giden bir kök sistemine sahiptir. Ağır bünyeli, killi ve kireçli topraklara dayanımı iyidir. Kök ur nematodlarına dayanıklıdır. Üzerindeki çeşidi erken yaşta meyve yatırır. Kayısı çeşitlerinin bir çoğu için de anaç olarak kullanılmaktadır.

Marianna 2624 : Myrobolan 29 C'den daha az kuvvete ve yüzeysel kök sistemine sahip yarı bodur bir anaçtır. Ağır bünyeli ve killi yapıdaki topraklara daha dayanıklıdır. Kök ur nematodlarına dayanıklı olup bakteriyel dal kanserine çok hassastır. Bazı kayısı çeşitleri için anaç olarak kullanılabilmektedir.

Pixy : Klasik erik çöğürünün %40-50'si kadar büyür. Organik madde bakımından zengin ve iyi havalanan süzek karakterli topraklarda daha iyi gelişir ve verim verir. 3 yaşından sonra verime yatar. Sık dikime uygun bir anaçtır. Sulama ve bakım koşulları iyi olmalıdır.

Marianna GF 8/1  : Myrobolan 29 C'ye göre daha yüzeysel bir kök yapısına sahiptir. Su tutma kapasitesi iyi olan topraklara uygundur.